Wymogi formalne i bieg wypowiedzenia umowy o pracę

1) Zatrudniamy pracownika na podstawie umowy na czas nieokreślony, od 1 lutego 2013 r. Bezpośrednio wcześniej pracował u nas w ramach umowy na czas określony, zawartej 1 września 2011 r. Zamierzamy wypowiedzieć mu umowę o pracę. Jaki okres wypowiedzenia mu przysługuje dwutygodniowy czy miesięczny? Kiedy upłynie termin wypowiedzenia (dwutygodniowego i miesięcznego), jeżeli wręczymy wypowiedzenie na początku maja br.?

W sytuacji przedstawionej w pytaniu wypowiedzeniu podlega ostatnia umowa o pracę zawarta z pracownikiem, tj. umowa na czas nieokreślony. Długość wypowiedzenia takiej umowy zależy od stażu zakładowego u danego pracodawcy i wynosi:

• 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy,
   
• 1 miesiąc, przy stażu zakładowym wynoszącym co najmniej 6 miesięcy,
   
• 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.

Do stażu zakładowego wlicza się wszystkie okresy pracy u danego pracodawcy świadczonej w ramach stosunku pracy. Nie mają znaczenia ewentualne przerwy pomiędzy poszczególnymi okresami zatrudnienia. Do wspomnianego stażu zalicza się również okres pracy u poprzedniego pracodawcy, jeżeli zmiana pracodawcy nastąpiła na zasadzie art. 23¹ ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy - Dz. U. z 1998 r. nr 21, poz. 94; ostatnia zmiana w Dz. U. z 2013 r. poz. 2, dalej: K.p. (tj. przejścia części lub całości zakładu pracy na nowego pracodawcę) lub gdy na mocy przepisów odrębnych nowy pracodawca jest następcą prawnym poprzedniego pracodawcy.

W omawianej sprawie staż zakładowy dla potrzeb dokonania wypowiedzenia umowy bezterminowej należy ustalić biorąc pod uwagę długość obu zawartych z pracownikiem umów, co oznacza, że strony obowiązuje miesięczny okres wypowiedzenia.

Zgodnie z art. 30 § 2¹ K.p., wypowiedzenie określone w miesiącu lub jego wielokrotności upływa w ostatnim dniu miesiąca. Natomiast wypowiedzenie tygodniowe lub dwutygodniowe kończy się w sobotę. Dokonując wypowiedzenia należy pamiętać, iż:

• dzień, w którym złożono oświadczenie o wypowiedzeniu, nie wlicza się do biegu terminu tego wypowiedzenia,
   
• bieg wypowiedzenia rozpoczyna się w takim czasie, aby mógł upłynąć w terminie wskazanym w Kodeksie pracy.

Powyższe oznacza, że w odniesieniu do wypowiedzenia miesięcznego i jego wielokrotności okres wypowiedzenia rozpoczyna swój bieg ostatniego dnia tego miesiąca, w którym złożono oświadczenie o wypowiedzeniu. Natomiast wypowiedzenie dwutygodniowe (stosowane w przypadku wypowiadania umów na czas określony) rozpoczyna swój bieg w niedzielę bezpośrednio następującą po dniu, w którym dokonano wypowiedzenia.

2) Czy w wypowiedzeniu umowy na czas nieokreślony musimy wskazać, z jakich powodów zwalniamy pracownika (jest konfliktowy i nie potrafi rozmawiać z klientami)? Ponadto, czy w przypadku, gdyby pracownik nie chciał wykorzystać zaległego urlopu pomimo udzielenia mu go przez pracodawcę, będziemy musieli wypłacić ekwiwalent?

Pracodawca jest zobowiązany wskazać w oświadczeniu o wypowiedzeniu umowy na czas nieokreślony przyczynę dokonanego wypowiedzenia. Od tego obowiązku przepisy Kodeksu pracy nie przewidują żadnego wyjątku. Jeżeli chodzi o kwestie wykorzystania urlopu wypoczynkowego w okresie wypowiedzenia, to zgodnie z art. 167¹ K.p., pracownik jest zobowiązany wykorzystać przysługujący mu urlop, jeżeli pracodawca mu go w tym czasie udzieli. Regulacja zawarta we wskazanym przepisie jest wyjątkiem od zasady uzgadniania terminu urlopu z zainteresowanym pracownikiem.

W okresie wypowiedzenia zatrudniony ma obowiązek skorzystać z udzielonego mu przez pracodawcę urlopu, a odmowa wykonania polecenia pracodawcy może zostać potraktowana jako naruszenie obowiązków pracowniczych. Jeżeli pracownik, mimo udzielenia mu przez pracodawcę urlopu, stawi się do pracy w okresie wypowiedzenia, to, naszym zdaniem, pracodawca ma prawo nie dopuścić go do świadczenia pracy i potraktować okres nieobecności pracownika jako czas wykorzystywania urlopu. Jeżeli jednak, "ustępując" pracownikowi, dopuści go na stanowisko pracy i zaakceptuje jej wykonywanie, to powinien zapłacić wynagrodzenie za tę pracę oraz ekwiwalent za niewykorzystany urlop.