Brak pouczenia o możliwości odwołania do sądu w treści wypowiedzenia umowy o pracę

W wypowiedzeniu umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony przez nieuwagę nie zamieściliśmy pouczenia o możliwości odwołania się pracownika do sądu pracy. Czy wypowiedzenie to jest nieważne?

Zgodnie z treścią art. 58 § 1 K.c. stosowanego na mocy art. 300 K.p., nieważna jest tylko czynność prawna sprzeczna z ustawą albo mająca na celu jej obejście, chyba że właściwy przepis przewiduje inny skutek. Niezamieszczenie odpowiedniego pouczenia jest raczej niedopatrzeniem, a nie czynnością niezgodną z prawem, dlatego w razie jego braku, nie można uznać, iż nie doszło do wypowiedzenia. Oświadczenie woli niezawierające stosowanego pouczenia jest co prawda wadliwe, ale skuteczne.

Oświadczenie o wypowiedzeniu powinno nastąpić na piśmie (art. 30 § 3 K.p.). Jeśli zostanie wyrażone w inny sposób (np. ustnie, faksem, e-mailem, SMS-em), to choćby ujawniało wolę w sposób dostateczny formalnie będzie wadliwe. Takie oświadczenie: "(...) nie powoduje nieważności dokonanej czynności prawnej, aczkolwiek upoważnia pracownika do wystąpienia na drogę sądową z odpowiednim roszczeniem przewidzianym przepisami prawa." (por. wyrok SN z 5 maja 2016 r., sygn. akt II UK 280/15). Dodajmy, że: "(...) Gwarancyjna funkcja prawa pracy (ochrona interesów pracownika jako »słabszej ekonomicznie« strony stosunku pracy) wskazuje na potrzebę uznania, że wyrażony w art. 30 § 3 K.p. obowiązek złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu umowy o pracę »na piśmie«, oznacza wymaganie zachowania zwykłej formy pisemnej w rozumieniu art. 78 § 1 K.c. (...)" (por. uzasadnienie postanowienia SN z 4 marca 2013 r., sygn. akt I PK 299/12). A zatem dokument zawierający treść oświadczenia woli musi być opatrzony własnoręcznym podpisem składającego to oświadczenie.

Zgodnie z art. 30 § 4-5 K.p., w oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony powinna być wskazana przyczyna uzasadniająca wypowiedzenie, a niezależnie od rodzaju wypowiadanej umowy - pouczenie o przysługującym pracownikowi prawie odwołania do sądu pracy.

Ważne: Pracownik, z którym rozwiązano umowę o pracę za wypowiedzeniem, może wnieść od niego odwołanie do sądu pracy, co do zasady, w ciągu 21 dni od dnia doręczenia pisma wypowiadającego umowę o pracę (art. 264 § 1 K.p.).

Brak pouczenia może spowodować, że pracownik będzie wnioskował o przywrócenie terminu na wniesienie odwołania do sądu pracy. Jeżeli bowiem pracownik nie dokonał - bez swojej winy - w terminie czynności, o której mowa wyżej, sąd pracy na jego wniosek postanowi o przywróceniu uchybionego terminu (art. 265 § 1 K.p.). W przypadku braku pouczenia pracownika o przysługujących mu środkach odwoławczych od rozwiązania stosunku pracy, wskazany w art. 265 § 2 K.p. termin do złożenia wniosku o przywrócenie uchybionego terminu z art. 264 K.p., należy liczyć od dnia uzyskania przez zainteresowanego fachowej informacji prawnej na temat możliwości wystąpienia na drogę sądową ze stosownymi roszczeniami (por. wyrok SN z 12 stycznia 1998 r., sygn. akt I PKN 468/97, OSNP 1998/23/679). Może się więc okazać, że dopiero po jakimś czasie pracownik wystąpi z roszczeniem o przywrócenie do pracy lub o odszkodowanie.

Wzory oświadczeń o rozwiązaniu umowy o pracę dostępne są w serwisie
www.druki.gofin.pl.

Bezskuteczności wypowiedzenia umowy o pracę można dochodzić z powodu jego niezasadności lub faktu, że narusza ono prawo. Z kolei o tym, czy wypowiedzenie umowy na czas nieokreślony było nieuzasadnione, decydują między innymi wskazane przez pracodawcę przyczyny. Zgodnie z przyjętymi zasadami, powinny one być konkretne, rzeczywiste i prawdziwe (por. wyrok SN z 4 marca 2015 r., sygn. akt I PK 183/14). Do bezprawnego natomiast rozwiązania umowy o pracę z inicjatywy pracodawcy może dojść wtedy, gdy pracownik jest objęty ochroną przedemerytalną.