Rozwiązanie umowy o pracę zawartej na zastępstwo

Czy w momencie powrotu do pracy zastępowanego pracownika po okresie jego usprawiedliwionej nieobecności, okres wypowiedzenia umowy na zastępstwo wynosi 3 dni robocze?

Nie. Umowa rozwiązuje się z mocy prawa w dniu powrotu do pracy osoby zastępowanej (por. postanowienie SN z dnia 24 kwietnia 2012 r., sygn. akt I PK 233/11).

Kwestia poruszona w pytaniu była przedmiotem interpelacji poselskiej, na którą odpowiedzi udzielił przedstawiciel resortu pracy. Jak wynika z jego stanowiska, umowa o pracę na zastępstwo jest jedynie odmianą umowy o pracę na czas określony zawieraną przez pracodawcę w sytuacji, w której zachodzi konieczność zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy. Ponadto jedną z podstawowych zasad prawa pracy jest swoboda nawiązywania stosunków pracy. Według art. 11 K.p. nawiązanie stosunku pracy oraz ustalenie warunków pracy i płacy bez względu na podstawę prawną tego stosunku wymaga zgodnego oświadczenia woli pracodawcy i pracownika. Powyższe oznacza swobodę stron w wyborze jednej z wymienionych w art. 25 K.p. umów o pracę (np. umowę o pracę na zastępstwo) bądź też podjęcia decyzji o wykonywaniu pracy na innej podstawie niż umowa o pracę (np. na podstawie umowy zlecenia).

Ważne: Umowa o pracę na zastępstwo jest umową celowościową, która służy do zatrudnienia pracownika na czas usprawiedliwionej nieobecności w pracy pracownika zastępowanego.

Przez usprawiedliwioną nieobecność w pracy w tym przypadku rozumie się wszystkie okresy zawieszenia obowiązku świadczenia pracy niezawinione przez pracownika. Z uwagi na fakt, iż powyższa umowa w zakresie trwania jest ściśle powiązana ze stosunkiem pracy osoby zastępowanej, rozwiązuje się ona z chwilą powrotu tego pracownika do pracy. W takiej sytuacji nie znajduje zastosowania art. 33¹ K.p., zgodnie z którym okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na zastępstwo wynosi 3 dni robocze. Regulacja ta odnosi się do przypadków, w których konieczne jest wypowiedzenie przez stronę umowy o pracę na zastępstwo z innych przyczyn niż powrót do pracy pracownika zastępowanego.

Szczególny charakter umów zawartych wyłącznie w celu zastępstwa nieobecnego pracownika, od samego początku nie daje pracownikowi zastępującemu gwarancji stałego zatrudnienia, ani nawet pewności co do czasu trwania tak nawiązanego stosunku pracy. Nie zawsze możliwe jest bliższe ustalenie dnia powrotu do pracy pracownika zastępowanego. Mając zatem powyższe na względzie, pracownik zastępujący może czynić jednoczesne starania znalezienia stałego zatrudnienia, a 3-dniowy termin wypowiedzenia daje mu możliwość szybkiego rozwiązania stosunku pracy w przypadku pojawienia się korzystniejszej dla niego oferty pracy (np. zatrudnienia bezterminowego).