Ubezpieczenia i Prawo Pracy nr 11 (269) z dnia 1.06.2010

Przeprowadzenie zmiany warunków umowy o pracę

Zamierzamy wypowiedzieć warunki pracy i płacy pracownikowi zatrudnionemu na czas określony. Ile wynosi w tym przypadku okres wypowiedzenia zmieniającego? Czy można warunki umowy terminowej zmienić za porozumieniem stron?

Warunki pracy i płacy określone w treści umowy o pracę mogą zostać zmienione na mocy porozumienia stron albo jednostronnie przez pracodawcę w trybie ich wypowiedzenia, które gdy dotyczy umowy zawartej na czas określony wynosi 2 tygodnie.

Istotą wypowiedzenia zmieniającego jest spowodowanie przez pracodawcę zmiany warunków pracy lub płacy łączącego strony stosunku pracy. Jednakże skutki tego wypowiedzenia zależą od pracownika. Jeśli bowiem wyrazi on zgodę na zaproponowane mu nowe warunki pracy lub płacy następuje zmiana treści umowy o pracę. Natomiast brak tej zgody oznacza rozwiązanie stosunku pracy po upływie okresu wypowiedzenia.
 

Jak wyjaśniono na wstępie, zmianę warunków umowy o pracę, na którą zgadzają się obie strony stosunku pracy można wprowadzić w życie podpisując aneks do tej umowy (art. 29 § 4 K.p.). Według art. 11 K.p., nawiązanie stosunku pracy oraz ustalenie warunków pracy i płacy, bez względu na podstawę prawną tego stosunku, wymaga zgodnego oświadczenia woli pracodawcy i pracownika. Zasadę tę można odnieść również do modyfikacji już zawartej umowy.

Stosownie do art. 29 K.p., umowa o pracę określa istotne jej warunki, do których należą w szczególności:

• rodzaj pracy,

• miejsce wykonywania pracy,

• wynagrodzenie za pracę odpowiadające rodzajowi pracy, ze wskazaniem składników wynagrodzenia,

• wymiar czasu pracy,

• termin rozpoczęcia pracy.

Zmiana któregokolwiek z ww. warunków na niekorzyść pracownika, na którą zainteresowany się nie zgadza, wymaga dokonania wypowiedzenia zmieniającego. Jednak jeśli obie strony wyrażają zgodę na zmianę treści umowy o pracę, to nie zachodzi potrzeba dokonania takiego wypowiedzenia. Warunki umowy można wówczas zmienić za porozumieniem stron aneksem do umowy.

Poniżej prezentujemy przykładowy wzór aneksu do umowy zmieniającego warunki płacy. 

W myśl art. 42 § 1 K.p., wypowiedzenie zmieniające dotyczyć może jedynie zmiany warunków pracy (czyli rodzaju pracy, miejsca jej wykonywania, wymiaru czasu pracy) oraz warunków płacy (czyli wynagrodzenia za pracę). Wypowiedzenie to uważa się za dokonane, jeśli pracodawca na piśmie:

• złożył pracownikowi oświadczenie woli o zmianie dotychczasowych warunków pracy lub płacy,

• jednocześnie zaproponował nowe warunki pracy lub płacy.

Do omawianej czynności prawnej stosuje się odpowiednio regulacje kodeksowe dotyczące wypowiadania umów o pracę.

Jeżeli pracownik przed upływem połowy okresu wypowiedzenia nie złoży oświadczenia o odmowie przyjęcia zaproponowanych warunków, uważa się, że wyraził zgodę na te warunki; przy czym pismo pracodawcy wypowiadające warunki pracy lub płacy powinno zawierać pouczenie w tej sprawie. W razie braku takiego pouczenia, pracownik może do końca okresu wypowiedzenia złożyć oświadczenie o odmowie przyjęcia zaproponowanych warunków.
 

Pracownikowi, z którym umowa jest zawarta na czas określony wynoszący 3 lata i zawiera klauzulę o dopuszczalności jej wypowiedzenia, pracodawca zaproponował inne stanowisko pracy. Pracownik nie wyraził zgody. W tej sytuacji pracodawca w dniu 1 czerwca 2010 r. wypowiedział warunki pracy. Pracownika obowiązuje dwutygodniowe wypowiedzenie, które kończy się w sobotę, czyli 19 czerwca 2010 r.

Poniżej prezentujemy przykładowe wypowiedzenie warunków pracy. 

W przypadku wadliwego wypowiedzenia umowy tego rodzaju, pracownik odwołujący się do sądu może żądać odszkodowania. Jedynie pracownicę w ciąży lub w trakcie urlopu macierzyńskiego, także pracownika ojca wychowującego dziecko w okresie korzystania z urlopu macierzyńskiego sąd może przywrócić do pracy.