Zmiany w umowie o pracę w drodze aneksu oraz ujednolicenie treści umowy o pracę

Do zawartej w 2011 r. umowy o pracę do tej pory sporządzono około 12 aneksów zmieniających m.in. nazwę stanowiska, wynagrodzenie, wielkość etatu pracownika. Czy przygotowując kolejny aneks należy powołać się na wcześniej zawarte aneksy, zamieszczając w nim wszystkie aktualne warunki pracy, żeby pracownik nie miał żadnych wątpliwości? Czy może trzeba przywołać umowę o pracę, wszystkie porozumienia i aneksy, które pracownik od początku otrzymał?

Zmiany w umowie o pracę mogą być wprowadzane w drodze aneksu, czyli porozumienia polegającego na zgodnych oświadczeniach pracodawcy i pracownika co do modyfikacji zapisów umowy (por. wyrok SN z 17 listopada 1997 r., sygn. akt I PKN 349/97, OSNP 1998/19/566), lub wypowiedzenia zmieniającego, składanego przez pracodawcę w trybie art. 42 § 1-3 K.p. Obydwie ścieżki wymagają formy pisemnej (art. 29 § 4 K.p.). Jednak niezachowanie tej formy nie powoduje nieważności zmian w umowie o pracę (por. wyrok SN z 27 lipca 2011 r., sygn. akt II PK 29/11).

]

Wzór aneksu do umowy dostępny w programie DRUKI Gofin w dziale Prawo pracy

Przepisy kodeksowe przewidują możliwość zmiany samej umowy o pracę, a nie aneksów do niej. Stąd każdy kolejny aneks powinien odnosić się do pierwotnej umowy o pracę (w pytaniu zawartej w 2011 r.). Ich liczba jest zasadniczo nieograniczona, chyba że konkretne przepisy ustalają jej granice. Aneksy warto (nie trzeba) numerować w celu zachowania aktualności warunków pracy i płacy w ramach danego stosunku pracy. Z treści pytania nie wynika, czy Czytelnik to czyni. Nie ma to jednak wpływu na możliwość (nie obowiązek) przywołania w następnym aneksie do umowy o pracę wszystkich poprzednich jej zmian przy zachowaniu kolejności ich wprowadzania. Ze względu na brak przeszkód prawnych Czytelnik może bowiem wprowadzić zestawienie aneksów, gdy je numeruje i nie numeruje.

Ważne: Przy dużej liczbie aneksów do umowy o pracę pracodawca może rozważyć jej ujednolicenie.

Nie ma regulacji prawnych odnośnie ujednolicania treści umów o pracę (innych dokumentów związanych ze stosunkiem pracy oraz aktów prawa wewnątrzzakładowego). Z tego powodu pracodawca może pomocniczo zastosować reguły redagowania tekstów jednolitych aktów prawa powszechnego określone w § 106-107 w zw. z § 100a rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie "Zasad techniki prawodawczej" (Dz. U. z 2016 r. poz. 283). Obejmują one:

1) sporządzenie ujednoliconego tekstu umowy o pracę według stanu prawnego obowiązującego w dniu jej przekazania pracownikowi albo podpisania przez niego, jeżeli zawiera on zmiany, które dopiero mają zacząć obowiązywać,

2) zachowanie numeracji oryginalnego tekstu umowy o pracę i uwzględnienie numeracji dodanej na podstawie następujących po sobie aneksów,

3) zaznaczenie "uchylone" przy uchylonym postanowieniu umownym zamiast podawania jego treści, a także zamieszczenie odnośnika do informacji o aneksie, na mocy którego usunięto postanowienie z umowy o pracę i dacie jego wejścia w życie,

4) nadanie postanowieniom umowy o pracę najnowszej treści wraz z odnośnikami do informacji o aneksach, które zmieniły brzmienie danego postanowienia i datę jego wejścia w życie, a gdy było ono wielokrotnie zmieniane - ostatni z aneksów,

5) umieszczenie informacji z pkt 3-4 na końcu tekstu jednolitego umowy o pracę, w przypisach lub w inny sposób.

Ujednolicenie umowy o pracę nie zwolni pracodawcy z obowiązku podawania daty jej zawarcia w następnych aneksach. Umożliwi jednak odnoszenie się do tekstu ujednoliconego w przypadku kolejnych zmian jej postanowień.