Ubezpieczenia i Prawo Pracy nr 18 (396) z dnia 10.09.2015
Zawarcie przez radę nadzorczą umowy o pracę z członkiem zarządu spółki z o.o.
Skład zarządu spółki z o.o. został poszerzony o dwóch nowych członków. Będą oni zatrudnieni na podstawie umów o pracę. Czy takie umowy może podpisać rada nadzorcza?
Rada nadzorcza jest uprawniona do zawierania w imieniu spółki umów o pracę z członkami jej zarządu. Powinna ona działać kolegialnie. Może także podjąć uchwałę w sprawie zawarcia umowy o pracę z członkiem zarządu i jej warunków oraz wyłonić ze swego grona przedstawicieli do podpisania tej umowy.
Zasadniczo to zarząd spółki z o.o. jest organem uprawnionym do jej reprezentowania. Jednak wyjątkowo może ją reprezentować rada nadzorcza. Jest to konieczne przy czynnościach związanych z umowami oraz sporami z członkami zarządu tej spółki. Zasady zawierania z nimi umów reguluje art. 210 § 1 K.s.h., w myśl którego w umowie między spółką a członkiem zarządu oraz w sporze z nim spółkę reprezentuje rada nadzorcza lub pełnomocnik powołany uchwałą zgromadzenia wspólników. Przepis ten ma pierwszeństwo stosowania przed normami Kodeksu pracy w sprawach dotyczących reprezentacji pracodawcy w stosunkach pracy. Jest on bezwzględnie obowiązujący i nie może być zmieniony np. umową spółki lub uchwałą wspólników. Zasada wyrażona w art. 210 § 1 K.s.h. dotyczy spółek wielopodmiotowych oraz spółek jednoosobowych, w których wspólnik nie jest jedynym członkiem jej zarządu.
Ważne: Rada nadzorcza z mocy art. 210 § 1 K.s.h. jest organem samodzielnie uprawnionym do zawierania umów o pracę z członkami zarządu. |
Powyższe oznacza, że uprawnienie rady nadzorczej nie jest uzależnione od wcześniejszej uchwały wspólników w tym zakresie. Tak też wskazywał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 23 stycznia 1998 r. (sygn. akt I PKN 498/97, OSNP 1999/1/13). Rada nadzorcza w umowach z członkami zarządu reprezentuje nie siebie, lecz spółkę i za nią składa oświadczenie woli. Brak jest jednak wyraźnej regulacji ustawowej dotyczącej sposobu działania rady nadzorczej przy reprezentacji spółki, co w praktyce powoduje znaczne wątpliwości, zwłaszcza w sytuacji, gdy umowa spółki lub uchwała wspólników nie precyzuje tej kwestii.
Kolegialne działanie rady nadzorczej
Rada nadzorcza powinna działać poprzez wszystkich swoich członków, czyli kolegialnie. Taki pogląd wyraził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 23 września 2004 r. (sygn. akt I PK 501/03, M.Prawn. 2004/20/918). Jako organ kolegialny, rada nadzorcza swoją wolę wyraża w formie uchwał podejmowanych według zasad określonych zarówno w przepisach Kodeksu spółek handlowych, jak i w przepisach o charakterze wewnętrznym, takich jak umowa spółki oraz regulamin rady nadzorczej. Kolegialność działania rady nadzorczej przy zawieraniu umowy z członkiem zarządu może wyrazić się przez podpisanie umowy przez wszystkich jej członków albo przez podjęcie uchwały o akceptacji tej umowy. Jest to o tyle istotne, że naruszenie tych zasad powoduje nieważność umowy. Brak kolegialnej woli rady nadzorczej nie może zostać zastąpiony istniejącą praktyką lub zwyczajem zawierania takich umów (por. wyrok SN z dnia 4 listopada 2008 r., sygn. akt I PK 82/08, OSNP 2010/9-10/107).
Wyłonienie przedstawicieli
W praktyce trudno zebrać członków rady nadzorczej tylko w celu podpisania umowy z członkiem zarządu. Dlatego też przyjmuje się, że rada nadzorcza mogłaby uchwałą wyłonić ze swego grona konkretnych przedstawicieli do samego podpisania umowy o pracę z członkiem zarządu. Również umowa spółki z o.o. mogłaby przewidywać, że rada nadzorcza uprawniona jest do podjęcia uchwały upoważniającej np. dwóch członków rady nadzorczej do podpisania umowy o pracę z członkiem zarządu na warunkach określonych w uchwale. Zasady wyboru tych przedstawicieli mógłby też określać np. regulamin rady nadzorczej uchwalony przez zgromadzenie wspólników. Takie rozwiązanie z pewnością ułatwi radzie nawiązywanie umów o pracę z członkami zarządu. Pamiętać jednak należy, że wyłonienie poszczególnych członków rady nadzorczej do podpisania umowy o pracę z członkiem zarządu, nie oznacza, że mogą oni samodzielnie decydować o treści i warunkach tej umowy, gdyż to w dalszym ciągu pozostaje w gestii rady nadzorczej. Przedstawiciele ci mogą jedynie wykonywać konkretne postanowienia uchwały rady nadzorczej (por. wyrok SN z dnia 16 lipca 2013 r., sygn. akt II PK 326/12).
www.UmowyoPrace.pl - Zawarcie umowy o pracę:
Chcesz wiedzieć więcej, skorzystaj z Portalu Podatkowo-Księgowego www.gofin.pl | ||
www.VademecumKadrowego.pl » |
Serwis Głównego Księgowego
Gazeta Podatkowa
Terminarz
GOFIN PODPOWIADA
Kompleksowe opracowania tematyczne
DRUKI
Darmowe druki aktywne
KALKULATORY
Narzędzia księgowego i kadrowego
PRZEPISY PRAWNE
Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone
FORUM - Prawo pracy
Forum aktywnych księgowych i kadrowców
|