Ubezpieczenia i Prawo Pracy nr 20 (638) z dnia 10.10.2025

Limity 3/33 umów na czas określony, w tym w razie równoległego zatrudnienia i przedłużenia umowy z pracownicą w ciąży

1) Zatrudniliśmy pracownika na 1/2 etatu w ramach umowy o pracę na czas określony od 1 lipca 2024 r. do 31 grudnia 2025 r. W dniu 1 września 2025 r. zawarliśmy z nim drugą umowę o pracę na czas określony na 1/4 etatu. Jak w tej sytuacji należy ustalić limity 3/33, o których mowa w art. 25¹ § 1 K.p. (ilościowy i czasowy)?

Przepis art. 25¹ § 1 K.p. stanowi, że okres zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na czas określony, a także łączny okres zatrudnienia na podstawie umów o pracę na czas określony zawieranych między tymi samymi stronami stosunku pracy, nie może przekraczać 33 miesięcy (limit czasowy), a łączna liczba tych umów nie może przekraczać trzech (limit ilościowy), dalej zwane limitami 3/33. Jeżeli okres zatrudnienia na podstawie tego rodzaju umowy/umów jest dłuższy niż 33 miesiące, lub jeżeli strony zawrą więcej niż trzy takie umowy, uważa się, że pracownik jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, odpowiednio:

• od dnia następującego po upływie 33-miesięcznego okresu zatrudnienia, lub
• od dnia zawarcia czwartej umowy o pracę na czas określony (art. 25¹ § 3 K.p.).

Dla ustalenia limitów 3/33 istotna jest liczba zawartych przez te same strony stosunku pracy umów na czas określony (maksymalnie 3 takie umowy) - bez względu na wymiar etatu oraz łączny okres na jaki te umowy zostały zawarte (maksymalnie 33 m-ce).

Pracodawca zawarł z pracownikiem trzy następujące po sobie umowy na czas określony (każdą na 1/2 etatu), tj.: od 1 stycznia do 30 czerwca 2024 r., od 1 lipca do 31 grudnia 2024 r. i od 1 stycznia do 31 października 2025 r. Pomimo, iż każda z tych umów została zawarta na część etatu, a łączny ich okres wyniósł 1 rok 10 miesięcy, strony wyczerpały limit ilościowy (3 umowy na czas określony). Oznacza to, że jeżeli pracodawca będzie zamierzał kontynuować zatrudnienie na podstawie stosunku pracy z tym pracownikiem, to kolejna, zawarta z nim umowa o pracę (od 1 listopada 2025 r. lub w innym terminie) będzie musiała być umową na czas nieokreślony.

Z pytania wynika, że od 1 września 2025 r. strony łączą równolegle dwie umowy o pracę na czas określony. W uzasadnieniu wyroku z 13 marca 1997 r. (sygn. akt I PKN 43/97, OSNP 1997/24/494) Sąd Najwyższy podkreślił, że: "(...) z tym samym pracodawcą, w zakresie wykonywania pracy tego samego rodzaju, pracownik może pozostawać tylko w jednym stosunku pracy (może go z nim łączyć tylko jedna umowa). (...)". Jednocześnie Sąd ten wskazał, iż: "(...) wyjątkiem od zasady ogólnej jest dopuszczenie możliwości zawierania odrębnych umów o pracę między tymi samymi podmiotami (istnienia między nimi więcej niż jednego stosunku pracy), jeżeli ich przedmiotem ma być praca innego rodzaju niż wcześniej umówiona (wynikająca z wcześniej nawiązanej umowy o pracę). (...)". W takim przypadku każdą z tych (równolegle trwających) umów odrębnie wlicza się do limitu ilościowego, natomiast okres, w którym się one pokrywają, nie wlicza się podwójnie do limitu czasowego (temat ten poruszaliśmy w UiPP nr 9/2025, str. 62).

Pracodawca zatrudnił pracownika na podstawie umowy o pracę na czas określony od 1 lipca 2024 r. do 31 grudnia 2025 r. w wymiarze 1/2 etatu na stanowisku mechanika (umowa A). W dniu 1 września 2025 r. strony zawarły kolejną umowę o pracę na czas określony (na okres 6 m-cy) na 1/4 etatu, w ramach której pracownikowi powierzone zostało stanowisko dozorcy (umowa B).

Z limitu ilościowego wykorzystane zostały dwie umowy (umowa A - jako pierwsza umowa i umowa B - jako druga umowa). Natomiast zakładając, że żadna z tych umów nie ulegnie wcześniejszemu rozwiązaniu, z limitu czasowego wykorzystany został 1 rok 8 miesięcy (1 rok 6 m-cy umowy A oraz okres 2 m-cy umowy B, nieporywający się z umową A). Strony będą więc mogły zawrzeć jeszcze 1 umowę na czas określony na maksymalnie 1 rok 1 miesiąc.

Zwracamy uwagę! Limitów 3/33 nie stosuje się m.in. do umów o pracę zawartych na czas określony:

• w celu zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy, w celu wykonywania pracy o charakterze dorywczym lub sezonowym, w celu wykonywania pracy przez okres kadencji, a także w przypadku gdy pracodawca wskaże obiektywne przyczyny leżące po jego stronie - jeżeli ich zawarcie w danym przypadku służy zaspokojeniu rzeczywistego okresowego zapotrzebowania i jest niezbędne w tym zakresie w świetle wszystkich okoliczności zawarcia umowy (art. 25¹ § 4 K.p.),
• przedłużanych do dnia porodu, zgodnie z art. 177 § 3 K.p.

2) Zawarliśmy z pracownicą umowę o pracę na czas określony od 1 czerwca 2023 r. do 31 maja 2024 r. Umowa ta została przedłużona do dnia porodu, tj. do 25 lipca 2024 r. Obecnie chcielibyśmy zatrudnić ją ponownie, również na czas określony. Czy do limitu 33 miesięcy należy wliczyć okres o jaki poprzednia umowa na czas określony uległa przedłużeniu?

Nie. W aktualnym stanie prawnym, obowiązującym od 22 lutego 2016 r., ustalając czy nie nastąpiło przekroczenie limitów 3/33 należy uwzględnić umowy o pracę na czas określony trwające w tym dniu oraz zawierane począwszy od tego dnia. Przy czym zgodnie z art. 14 ust. 4 ustawy z dnia 25 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy... (Dz. U. poz. 1220), do umów o pracę na czas określony, trwających w dniu 22 lutego 2016 r., stosuje się nowe limity, jednakże do limitu czasowego wlicza się okres zatrudnienia od dnia wejścia w życie nowych przepisów, a trwająca w tym dniu umowa o pracę na czas określony jest uważana za pierwszą z limitu ilościowego, albo za drugą, o ile została zawarta jako druga umowa w rozumieniu przepisu art. 25¹ K.p. w brzmieniu obowiązującym przed wejściem w życie zmian.

Przepisów art. 25¹ § 1 i 3 K.p., tj. dotyczących stosowania limitów 3/33 i przekształcenia umowy na czas określony w kontrakt bezterminowy w razie przekroczenia choćby jednego z nich nie stosuje się w przypadku przedłużenia umowy o pracę do dnia porodu zgodnie z art. 177 § 3 K.p. (art. 25¹ § 4¹ K.p.). W związku z tym okres przedłużenia umowy na czas określony do dnia porodu na mocy art. 177 § 3 K.p. nie podlega wliczeniu do limitów 3/33. Pracodawca z pytania może więc zawrzeć z pracownicą jeszcze dwie umowy o pracę na czas określony, łącznie na okres 21 miesięcy.

Pracodawca zawarł z pracownicą dwie umowy o pracę na czas określony, tj.:

• od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 r. (12 m-cy),
• od 1 stycznia 2024 r. do 30 września 2025 r. (21 m-cy).

W sierpniu 2025 r. pracownica przedłożyła pracodawcy zaświadczenie lekarskie o stanie ciąży. Ponieważ umowa o pracę rozwiązałaby się po upływie trzeciego miesiąca ciąży, została z mocy prawa przedłużona do dnia porodu. Okoliczność ta nie powoduje przekształcenia się od 1 października 2025 r. umowy na czas określony w umowę na czas nieokreślony. Umowa o pracę rozwiąże się z dniem porodu.

Pracodawca zamierza zawrzeć umowę o pracę na czas określony z pracownicą, którą zatrudniał już wcześniej na podstawie umów o pracę tego samego rodzaju w okresach:

• od 1 stycznia 2020 r. do 31 marca 2021 r. (15 m-cy),
• od 1 stycznia do 30 września 2023 r. (9 m-cy), przy czym umowa ta na mocy art. 177 § 3 K.p. została przedłużona do dnia porodu, tj. do 10 stycznia 2024 r.

Pracodawca może zawrzeć z pracownicą jeszcze jedną umowę o pracę na czas określony na okres nieprzekraczający 9 miesięcy (33 m-ce - 15 m-cy - 9 m-cy).