Sposób liczenia umów na czas określony zawartych od 1 stycznia 2012 r.

Jak liczyć umowy o pracę zawierane na czas określony od 1 stycznia 2012 r., jeżeli wcześniej (do 31 grudnia 2011 r.) tego rodzaju umowy były zawierane przez 24 miesiące według ustawy antykryzysowej?

Umowę na czas określony zawartą 1 stycznia 2012 r. lub po tej dacie należy traktować jako pierwszą umowę tego rodzaju, podobnie jak umowę na czas określony trwającą 1 stycznia 2012 r., ale podpisaną przed tą datą.

Z pytania wynika, że pracodawca objęty był przepisami ustawy z dnia 1 lipca 2009 r. o łagodzeniu skutków kryzysu ekonomicznego dla pracowników i przedsiębiorców (Dz. U. nr 125, poz. 1035 ze zm.) - popularnie zwanej ustawą antykryzysową. Akt ten wprowadził odmienne od powszechnie obowiązujących zasady zawierania umów o pracę na czas określony. Wobec pracodawców objętych ustawą nie miało bowiem zastosowania ograniczenie, o którym mowa w art. 25¹ ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 ze zm.). Przypomnijmy, że przepis ten stanowi, iż zawarcie kolejnej umowy o pracę na czas określony jest równoznaczne w skutkach prawnych z zawarciem umowy na czas nieokreślony, o ile strony poprzednio dwukrotnie podpisały umowę na czas określony na następujące po sobie okresy, jeżeli przerwa między tymi umowami nie przekraczała jednego miesiąca. Wyłączenie to obejmowało jednak tylko okres od dnia wejścia w życie ustawy antykryzysowej (22 sierpnia 2009 r.) do 31 grudnia 2011 r.

W stosunku do umów na czas określony zawieranych 1 stycznia 2012 r. albo po tej dacie ponownie stosuje się przepisy kodeksowe. Ograniczenie, o którym mowa w art. 25¹ K.p., ma zastosowanie również wobec umów o pracę na czas określony trwających w dniu 1 stycznia 2012 r., ale zawartych przed tą datą.

Powyższe oznacza, że od 1 stycznia 2012 r. umowy na czas określony liczymy od nowa (z uwzględnieniem jako pierwszej umowy na czas określony trwającej w dniu 1 stycznia 2012 r.) - bez względu na liczbę tego rodzaju umów zawartych w okresie objętym ustawą antykryzysową.

Wyjątek od zasady traktowania umowy na czas określony, zawartej lub trwającej w dniu 1 stycznia 2012 r. lub nawiązanej po tej dacie, jako pierwszej umowy w rozumieniu art. 23¹ K.p. dotyczy tylko tych umów na czas określony, które zostały zawarte przed wejściem w życie ustawy antykryzysowej i ich termin końcowy przypada po 31 grudnia 2011 r. Takie umowy, o ile bezpośrednio przed ich zawarciem występowały inne umowy na czas określony, traktowane są jako kolejne w ciągu umów (co nie zachodzi w omawianym przypadku). Ponadto należy zwrócić uwagę, że przy zliczaniu umów nie uwzględniamy umów na czas określony zawartych w celu zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy (umowy na zastępstwo) oraz umów zawieranych w celu wykonywania pracy o charakterze dorywczym albo sezonowym lub zadań realizowanych cyklicznie.